Mapy pozycji - Wałcz
|
|
|
Mapa odcinka Wałcz
(niem. - Deutsch Krone) |
|
Uwagi: |
Mapka na na podstawie książki "Wał Pomorski"
(1)
|
|
Opis odcinka
|
|
Wałcz był ważnym węzłem drogowym i kolejowym w tym
rejonie stanowił także bezpośrednie zaplecze dla przedmościa Piły.
Obrona miasta składała się z kilku odcinków przedzielonych
przeszkodami wodnymi. Od zachodu odcinek między jez. Raduń a jez.
Zamkowym broniło 5 schronów, między jez. Zamkowym a jez.Chmiel 13
schronów Grupy Warownej Cegielnia. Dalszy odcinek od tego jeziora do
szosy na Jastrowie był bardzo bogaty w obiekty fortyfikacyjne, zbudowano
tu aż 26 schronów przede wszystkim o odporności B1 i planowano
budowę aż dwóch grup warownych. Ostatecznie zbudowano tylko jedną (GW
Marianowo)
ale
za to unikalną z blokiem wejściowym i bojowym z trzema kopułami
bojowymi i kopułą obserwacyjną. Grupa ta stanowiła właśnie
trzon obrony w punkcie oporu, który
przystosowany został do obrony okrężnej(!) czego nie stosowano raczej w
fortyfikacjach Wału Pomorskiego. Umocnienia Wałcza uzupełniał poza tym
zespół schronów (6 obiektów) w koszarach dla 32 p.art. wybudowanych w
1934 roku gdzie poza schronami bojowymi zbudowano unikalny i jedyny schron
dowodzenia oraz 18 metrową wieżę obserwacyjną.
|
|
Najciekawsze obiekty |
|
Grupa Warowna Cegielnia |
|
|
|
|
|
GW
Cegielnia |
Schron
nr9 wejście i strzelnica flankująca |
Schron
nr10 i odkryta poterna |
Osunięty
w wyrobisko schron nr10 |
Four B resistance objects, Armoured Group
"Cegielnia" Wałcz. |
|
|
|
|
Schron
nr10 |
Konstrukcja
żelbetonowej poterny |
|
Grupa Warowna Cegielnia zamykała od południa pierścień
obrony Wałcza między jeziorami Zamkowym i Chmiel i miała za
zadanie także obronę szosy na Piłę i pobliskich linii
kolejowych. Na tym odcinku zbudowano 13 schronów
przeznaczonych do różnych zadań o różnej odporności i
konstrukcji. Głównymi schronami w tym rejonie są
panzerwerki tak zwane B werki - nr 9, który wyposażony został
w kopułę 6 strzelnicową, obserwacyjną i kazamatę flankującą
oraz nr 10 pełniący przede wszystkim funkcję schronu
biernego z uzbrojeniem tylko w kazamacie flankującej. Główne
schrony nie zostały między sobą połączone ale każdy z
nich posiadał poternę prowadzącą do odosobnionej wieży,
każda z kopułą 3 strzelnicową. Dwa mniejsze wielosektorowe
schrony nr 2 i 8 wybudowane w 1934 r mające odporność B1
wzmocnioną miejscami do B zabezpieczały flanki odcinka
ich uzbrojenie chroniły płyty pancerne i nie posiadały kopuł
pancernych. Pozycję rozbudowano w dwie linie schronów.
Pierwsza to silne B werki i słabsze obiekty wielosektorowe
plus dwa mniejsze schrony jednosektorowe przy zaporach p.panc.
na drogach druga to jednosektorowe schrony bojowe (B1) do
ognia flankującego (nr5) ognia czołowego (nr4), schrony
obserwacyjne (nr3 i 7) oraz jedyny na Wale Pomorskim schron
bierny dla dwóch polowych armat p.panc. i obsługi (nr6). W
1944 roku odcinek wzmocniono kilkoma małymi schronami do
ognia okrężnego Rs58c.
|
Opis planu GW Cegielnia: 1-10 schrony,
11-stacja Wałcz Południe, 12 - obecna stacja kolejowa, 13 -ścieżka
do GW Marianowo
|
Dojaz
do GW Cegielnia od Dworca Głównego (12) wzdłuż bocznic kolejowych i
dalej w lewo polną drogą pod sam schron nr 9. |
GW Marianowo |
|
|
|
|
|
GW Marianowo |
Poterna łącząca
schrony |
Wewnętrzna
strzelnica obrony wejścia |
|
One B resistance
object, Armoured Group "Marianowo" Wałcz. |
|
|
|
|
|
|
|
W Ośrodku Oporu Marianowo, który
zlokalizowano na przedpolu i między jeziorami Chmiel ulokowano
nietypową małą grupę warowną. Zbudowana z dwóch bloków połączonych 30 metrową poterną
z których dwukondygnacyjny blok wejściowy był przede wszystkim zapleczem
technicznym z maszynownią, filtrami, kuchnią itp. i nie został wyposażony,
poza kazamatą flankującą w uzbrojenie natomiast główny bojowy jednokondygnacyjny schron grupy zbudowany na planie litery L posiadał w
swej środkowej części pomieszczenia koszarowe, łączności i dowódcy
a na zakończeniach 3 bloki bojowe z kopułami 2x6 i 1x3 strzelnicowymi. Pomimo
wysadzenia wszystkich pancerzy oraz bardzo poważnym uszkodzeniom bloku
wejściowego jest to jeden z najciekawszych obok GW Cegielnia obiektów w Wałczu. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Schrony GW Cegielnia |
|
Nr
obiektu |
Opis |
|
Mapa |
Oryg. |
|
1 |
|
Jednosektorowy B1 1x7P7 (??) |
2 |
|
Trzysektorowy B1/B, 2x7P7 1x kazamata 5P7(?) ze stan.
obserwacyjnym (wysadzony) |
3
|
|
Schron obserwacyjny B1 (wysadzony, bez pancerzy*) |
4 |
|
Jednosektorowy B1 1x7P7 (wysadzony bez pancerzy*) |
5 |
|
Jednosektorowy B1 z pom. dla drużyny piechoty, 1x7P7 (wysadzony, bez pancerzy*) |
6 |
|
Schron bierny B1 dla dwóch armat p.panc. i obsługi (wysadzony) |
7 |
|
Schron obserwacyjny B1(wysadzony bez pancerzy*) |
8 |
|
Schrony dwusektorowy B1/B 2x7P7 (bardzo mocno wysadzony, bez
pancerzy*) |
9 |
|
B werk połączony poterną z odosobnioną wieżą, 20P7, 2P7, 21P7, 7P7,
(dobrze zachowany wraz z poterną, bez
pancerzy*) |
10 |
|
B werk połączony poterną z odosobnioną wieżą, 2P7, 7P7,
(obecnie schron główny został podkopany i osunął się w całości ze zbocza,
poterna i wieża dobrze zachowane, bez pancerzy*) |
|
|
|
Schron GW Marianowo |
|
Pz.W. |
Schron bojowy, B (wysadzone kopuły)
|
|
959 |
kopuła 1x20P7
|
|
960 |
kopuła obserwatora artylerii 1x21P7
|
|
961 |
kopuła 1x2P7
|
|
962 |
kopuła 1x20P7
|
|
- |
Schron zaplecza B 1x7P7 (częściowo wysadzony)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Uwagi: |
Mapa - oznaczenie wg. mapy, Oryg.
- niemieckie oznaczenie oryginalne, B, B1, C, D - odporność
schronu, KF - kazamata flankująca i obrony wejścia, MG08
- ckm główne uzbrojenie schronów, |
|
|
* bez pancerzy głównych, często zachowane
są pancerze strzelnic obrony wejścia |
|
|
|
|
| |
|